De vrachtwagen onderscheidt zich onder andere van de personenauto vanwege de toegestane maximale massa. Die mag voor een vrachtwagen de 3500 kg overschrijden. Ook het doel is anders, want zoals de naam al aangeeft, is een vrachtauto gemaakt voor het vervoeren van goederen. Het besturen van een vrachtauto vereist vanwege het gewicht en de omvang bovendien specifieke vaardigheden, vandaar dat men er een speciaal rijbewijs voor moet hebben. Daarnaast heeft een vrachtwagen een ander remsysteem dan de personenwagen. Vrachtwagens maken gebruik van het EG-volluchtremsysteem, terwijl de gewone auto remt met een hydraulisch remsysteem.
Vrachtwagens komen in allerlei varianten voor: er bestaan verschillende maten, uitvoeringen en prijsklassen. Voer ieder soort vervoer is wel een oplossing. Een vrachtwagen kan bijvoorbeeld een open laadbak hebben die voor allerlei doeleinden kan worden gebruikt. Moet de lading droog blijven, dan kan men een huiftrailer nemen, waardoor een afdekzeil over de laadbak kan worden gelegd. Een van de meest gebruikte vrachtauto’s is de ‘tautliner’. Hierbij is de laadbak voorzien van afdekzeilen, die gemakkelijk open- en dichtgetrokken kunnen worden. Voor speciaal vervoer van vloeibare stoffen zijn er tankwagens. Deze worden ingezet voor het transporteren van bijvoorbeeld olie of melk. Ook zijn er vrachtauto’s die hun lading kunnen kiepen: handig voor een vracht stenen of zand! Zo gaat er weinig tijd verloren.
Veel vrachtwagens vervoeren hun vracht met behulp van een aanhanger of oplegger. Een aanhanger kan achter een vrachtwagen worden bevestigd. Een oplegger moet met een ‘ trekker’ worden vervoerd. Dit is de combinatie die het meeste gebruikt wordt in de Europese landen. Aanhangers en opleggers kunnen ook specifiek ontworpen zijn voor een bepaalde lading. Zo zijn er varianten die speciaal ingezet kunnen worden bij het vervoeren van dieren, auto’s, voedingsmiddelen, zeecontainers en zelfs kerntransporten. Een vrachtwagen kan dus voor bijna alle transporten worden gebruikt, vanwege de flexibiliteit van de opleggers en aanhangers. Bij extreem grote en/of zware transporten, zijn echter wel speciale vergunningen vereist. In de vrachtwagensklasse zijn veel merken actief die ook personenauto’s produceren zoals Mercedes en Volvo, maar zijn ook specialistische merken actief zoals het Italiaanse Iveco en het Nederlandse merk DAF.