Bobine auto: wat het is, hoe het werkt en wanneer je het moet vervangen

Inhoud

• Wat is een bobine van een auto?
• Hoe werkt een bobine auto technisch?
• Hoeveel bobines heeft een auto?
• Hoe lang gaat een auto bobine mee?
• Oorzaken van een kapotte bobine
• Symptomen van een auto bobine kapot
• Bobine auto vervangen: hoe werkt dat?
• Wat is de bobine auto kostprijs?

Wat is een bobine van een auto?

Een bobine is een elektrisch onderdeel dat ervoor zorgt dat je auto kan starten en rijden. Het is de schakel tussen de relatief lage accuspanning van 12 volt en de hoge spanning die nodig is om een bougie vonken te laten geven. Die vonk ontsteekt het brandstof-luchtmengsel in de cilinder, waardoor verbranding ontstaat en de motor zijn werk kan doen.

De bobine is dus een soort mini-transformator die elke cilinder tot leven wekt. Zonder een goed werkende bobine vindt er geen verbranding plaats en valt die cilinder uit. Hoe belangrijk dit kleine onderdeel is, merk je pas écht als er eentje stukgaat: je motor loopt dan onregelmatig, geeft foutcodes of houdt er helemaal mee op.

Hoe werkt een bobine auto technisch?

Een auto bobine bestaat uit een spoel met twee windingen: de primaire spoel (met weinig windingen) en de secundaire spoel (met veel windingen). Als stroom door de primaire spoel loopt en plots onderbroken wordt – door een elektronisch signaal van de ECU – ontstaat er een kortstondig, sterk magnetisch veld. Dit veld wekt in de secundaire spoel een hoge spanning op. Die spanning kan oplopen tot wel 40.000 volt.

Deze spanning wordt via de bougie naar de cilinder geleid, waar hij het brandstofmengsel ontsteekt. In oudere systemen werd de ontsteking mechanisch gestuurd, via een contactpunt en verdeelkap. Moderne auto's gebruiken een ‘coil-on-plug’ systeem, waarbij elke cilinder zijn eigen bobine bovenop de bougie heeft zitten. Dat maakt het systeem efficiënter, betrouwbaarder en compacter.

Hoeveel bobines heeft een auto?

Dat hangt af van het type ontstekingssysteem. Er zijn grofweg drie systemen:

1. Enkele bobine met verdeelkap: klassiek systeem waarbij één bobine alle cilinders bedient via bougiekabels. Vaak bij auto’s van vóór 2000.
2. Wasted spark-systeem: één bobine voor elke twee cilinders. Veel gebruikt bij viercilinders.
3. Coil-on-plug: elke cilinder heeft z’n eigen bobine. Dit is bij de meeste moderne auto’s het geval.

Sommige sportieve motoren hebben zelfs dubbele bougies en dus dubbele bobines per cilinder.

Het is goed om te weten welk systeem je auto gebruikt, vooral als je de bobines zelf wilt testen of vervangen. In je instructieboekje of via een kentekencheck is dit meestal terug te vinden.

Hoe lang gaat een auto bobine mee?

Gemiddeld gaat een bobine zo’n 100.000 tot 150.000 kilometer mee. Maar dat is afhankelijk van:

• Rijstijl (veel korte ritten = meer slijtage)
• Motortype (turbo’s en hoge compressie vergen meer van bobines)
• Onderhoud (verouderde bougies belasten bobines extra)
• Brandstofkwaliteit (LPG vereist hogere spanning = kortere levensduur)

Heb je een hybride auto? Dan schakelt de benzinemotor vaak aan en uit. Dat betekent meer starts, dus meer ontstekingsmomenten en snellere slijtage van bobines. Bij hybride modellen wordt vervanging vaak geadviseerd rond de 80.000 à 100.000 kilometer.

Oorzaken van een kapotte bobine

Waarom gaat een auto bobine kapot? De oorzaken zijn divers:

• Hitte: motorcompartimenten worden heet en bobines zitten vaak dicht op de cilinderkop
• Vocht: lekkende kleppendeksels of spoelkamers kunnen vocht in de bobine brengen
• Slijtage: gewoon gebruik zorgt na verloop van tijd voor verslechtering van het materiaal
• Slechte bougies: een versleten bougie kan de bobine forceren om steeds hogere spanning te leveren
• Verouderde bedrading of corrosie aan stekkerverbindingen

Regelmatige controle en tijdige vervanging van bougies helpt om de bobines gezond te houden.

Symptomen van een auto bobine kapot

Een defecte bobine auto kun je op meerdere manieren herkennen. De bekendste symptomen zijn:

• Motorlampje gaat branden
• Trillende motor, vooral bij stationair draaien
• Stotteren bij gas geven
• Slechte prestaties, vooral bij acceleratie
• Onregelmatig stationair toerental
• Hoger brandstofverbruik
• Startproblemen of moeilijk aanslaan
• Chemische geur of benzinegeur uit de uitlaat

In veel gevallen wordt ook foutcode P030X opgeslagen in het motormanagementsysteem, waarbij ‘X’ het cilindernummer is waar de misfire plaatsvindt. Door de auto te laten uitlezen bij de garage of zelf met een OBD2-scanner zie je meteen welke bobine waarschijnlijk het probleem veroorzaakt.

Een auto kapotte bobine zorgt voor een onvolledige verbranding. Dat is niet alleen oncomfortabel, maar ook slecht voor je motor en het milieu. De uitlaatgassen bevatten meer onverbrande brandstof, wat de katalysator kan beschadigen. Tijdige vervanging is dus essentieel.

Bobine auto vervangen: hoe werkt dat?

Bij moderne motoren met coil-on-plug-techniek is een bobine auto vervangen relatief eenvoudig. De bobine zit meestal bovenop de bougie, onder de motorkap. Vaak is het een kwestie van:

• Motor laten afkoelen
• Motorkap openen en eventuele motorafdekking verwijderen
• Elektrische stekker losmaken
• Bevestigingsbout losschroeven
• Bobine eruit trekken
• Nieuwe bobine plaatsen en alles in omgekeerde volgorde weer vastzetten

Belangrijk: gebruik altijd het exacte model dat bij jouw motor hoort. Bobines zijn afgestemd op parameters als spanning, timing en montagevorm. Gebruik je een verkeerde bobine, dan kan dat schade of foutcodes opleveren. Soms is het verstandig om ook meteen de bougie te vervangen, zeker als die al enige tijd meegaat. Bougies en bobines werken nauw samen – en versleten bougies kunnen bobines overbelasten.

Doe je één bobine of alle tegelijk?

Dat hangt af van de leeftijd van de bobines en het aantal kilometers. Als je auto pas 40.000 kilometer heeft gereden en één bobine defect raakt, kun je die gerust los vervangen. Maar zijn je bobines ouder dan 80.000 km? Dan is het verstandig om ze allemaal in één keer te vernieuwen. Zo voorkom je dat je binnen korte tijd steeds opnieuw een andere moet vervangen. Bij sommige merken – zoals BMW of Volvo – adviseren dealers om altijd per paar of per motorbank te vervangen. Informeer dus bij je garage wat het beste is voor jouw auto.

Wat is de bobine auto kostprijs?

De kostprijs van een bobine loopt flink uiteen. Voor een compacte hatchback zoals een Volkswagen Polo of Renault Clio kost een bobine vaak tussen de 25 en 50 euro. Bij premiummerken zoals Audi, Mercedes of BMW kan dat oplopen tot 100 à 150 euro per stuk, zeker bij high-performance motoren. Laat je de auto bobine vervangen bij een garage, dan komen daar arbeidskosten bij. Die hangen af van de bereikbaarheid van de bobines en het uurloon van de garage. Gemiddeld ben je tussen de 75 en 150 euro per cilinder kwijt, inclusief montage en btw. Voorbeeld:

• 1 bobine zelf vervangen: ± 40 euro
• 4 bobines laten vervangen door garage: ± 300-500 euro