Elektrische auto slepen: mag dat eigenlijk wel?

Inhoud

• Waarom mag je een elektrische auto niet slepen?
• Wat gebeurt er als je tóch een EV sleept?
• Kun je een elektrische auto slepen bij lege accu?
• Wat zijn uitzonderingen op de regel?
• Wat moet je doen bij pech met een EV?

Waarom mag je een elektrische auto niet slepen?

Om maar met de grote vraag te beginnen: waarom mag je een elektrische auto eigenlijk niet slepen? De belangrijkste reden waarom je een elektrische auto niet mag slepen, zit in de aandrijving. Bij veel elektrische auto's is de elektromotor direct verbonden met de aangedreven wielen. Als je de auto sleept, draaien de wielen én dus ook de elektromotor mee. Omdat het systeem dan uitgeschakeld is, worden de vitale onderdelen niet gesmeerd of gekoeld. Dit kan ernstige schade veroorzaken aan de elektromotor, omvormer of transmissie.

Bij sommige modellen kan ook de energieterugwinning, ofwel het regeneratief remmen actief blijven tijdens het slepen. Daardoor ontstaat weerstand en kan het systeem oververhit raken of andere schade oplopen. Daarom geldt bij de meeste fabrikanten: slepen van de elektrische auto alleen als het écht niet anders kan en dan nog met zeer strikte instructies.

Duwen lijkt misschien minder schadelijk dan slepen, maar technisch gezien is het effect op de aandrijflijn vrijwel gelijk: draaiende wielen activeren ook dan de elektromotor. Bij sommige EV’s is een korte duw van enkele meters toegestaan om de auto van de rijbaan te krijgen, mits hij in neutraal staat. Toch blijft voorzichtigheid geboden: duwen kan net als slepen leiden tot schade als het systeem niet correct is vrijgegeven.

Wat gebeurt er als je tóch een EV sleept?

Toch proberen een elektrische auto te slepen, tegen het advies van de fabrikant in, kan serieuze gevolgen hebben. Een van de grootste risico’s is schade aan onderdelen die speciaal ontworpen zijn om alleen tijdens actieve werking te functioneren. Denk aan de elektromotor, de omvormer of zelfs delen van het accumanagementsysteem. Als die onderdelen in gebruik zijn zonder actieve koeling of smering, kan dit leiden tot oververhitting, verhoogde slijtage of zelfs kortsluiting.

Daarnaast zijn er voorbeelden van auto’s waarbij foutcodes ontstaan na onjuist slepen. De boordcomputer registreert afwijkende draaimomenten of spanningen en kan vervolgens bepaalde functies blokkeren. In sommige gevallen moet het voertuig daarna via een dealer gereset of zelfs deels gerepareerd worden. Een ander punt: garanties kunnen vervallen. Fabrikanten stellen in hun voorwaarden dat onjuist vervoer of slepen kan leiden tot uitsluiting van garantie. Wat begint als een poging om te helpen, kan zo eindigen in een dure verrassing.

Waarom mag je een elektrische auto niet slepen, maar een brandstofauto wel?

Bij een brandstofauto is de motor vaak losgekoppeld van de wielen wanneer de transmissie in neutraal staat. De aandrijflijn wordt dan niet belast en er ontstaat geen schade bij rustig slepen. Bij een EV is dit anders: daar is de elektromotor vaak direct gekoppeld aan de wielen. Er is geen traditionele versnellingsbak en dus ook geen echt 'vrije' stand zoals bij handgeschakelde auto's.

Daarnaast kunnen onderdelen zoals de omvormer of batterij elektronica oververhit raken of beschadigd worden door ongecontroleerde energieopwekking via regeneratief remmen. Daarom is de stelregel: mag je een elektrische auto slepen? Alleen als het echt niet anders kan en dan nog maar korte stukjes en volgens de instructies van de fabrikant.

Kun je een elektrische auto slepen bij lege accu?

Een veelvoorkomende situatie: de accu is leeg en je staat stil. Maar ook dan is een elektrische auto slepen meestal geen goed idee. Moderne EV's hebben vaak een elektronische parkeerstand (‘P’), die automatisch ingeschakeld blijft zolang er spanning is in het systeem. Als de hoogvoltaccu echt leeg is, kan deze vergrendeling actief blijven. Zonder stroom krijg je de auto dan niet zomaar in ‘neutraal’.

Zelfs als je dat wel voor elkaar krijgt, blijven de risico's bestaan voor de aandrijving, zoals hierboven beschreven. De meeste fabrikanten adviseren in dit soort gevallen om een bergingsdienst te bellen die de auto op een oprijwagen kan vervoeren. Zo voorkom je schade en behoud je garantie.

Wat als je elektrische auto vaststaat in 'P'?

Sommige elektrische auto's hebben een noodprocedure om de parkeerstand handmatig te ontgrendelen, maar dat vereist vaak specialistisch gereedschap of kennis en is niet bedoeld voor gebruik door de bestuurder zelf. In bepaalde gevallen kun je de 12V-hulpaccu proberen op te laden met een externe booster of via startkabels. Als de boordelektronica daarmee tot leven komt, kun je de auto mogelijk alsnog in neutraal zetten. Dit is echter geen gegarandeerde oplossing. Sta je op een gevaarlijke plek en kun je de auto niet verplaatsen? Bel dan altijd de hulpdiensten of je pechhulpaanbieder. Duwen of slepen zonder dat de aandrijving goed ontkoppeld is, kan grote schade veroorzaken.

Wat zijn uitzonderingen op de regel?

Er zijn uitzonderingen waarbij slepen elektrische auto wel kan, bijvoorbeeld bij bepaalde modellen met een transmissie met neutraalstand of ontkoppelbare aandrijving. Deze systemen zorgen ervoor dat de elektromotor losgekoppeld wordt van de wielen tijdens het slepen. Maar dit is zeldzaam en moet altijd expliciet in de handleiding staan. Een voorbeeld is de Kia e-Niro, die onder bepaalde voorwaarden een korte afstand gesleept mag worden (bijvoorbeeld bij verplaatsen op eigen terrein). Ook de meeste hybride auto's mogen (onder voorwaarden) gesleept worden, omdat ze naast een elektromotor ook een conventionele brandstofmotor hebben en dus ook een traditionele transmissie waarmee de aangedreven wielen zijn te ontkoppelen.

Hoe weet je of jouw EV gesleept mag worden?

Of je een elektrische auto mag slepen, hangt sterk af van het merk en model. In de meeste gevallen geldt: alleen slepen als het expliciet in de handleiding staat. Zoek daarom altijd eerst naar informatie in de papieren handleiding of de digitale gebruikersgids van je auto. Sommige fabrikanten plaatsen waarschuwingen of pictogrammen onder de motorkap of in de kofferbak waarin duidelijk wordt afgeraden om het voertuig te slepen. Andere modellen bieden juist een speciale functie zoals 'Tow Mode' of 'Transport Mode', bedoeld om de auto veilig in neutraal te zetten zonder schade aan het systeem. Bij twijfel is het verstandig om contact op te nemen met de pechhulp of merkdealer. Zij kunnen je vaak vertellen of het mogelijk is om jouw auto een korte afstand te verplaatsen of dat een oprijwagen echt noodzakelijk is.

Wat moet je doen bij pech met een EV?

Bij pech geldt: niet slepen, maar bellen. De meeste pechhulpdiensten zijn bekend met de beperkingen van elektrische auto's. Ze sturen een bergingsvoertuig met oprijwagen zodat de auto volledig van de grond getild kan worden. Sta je op een gevaarlijke plek of helling? Dan mag de auto in sommige gevallen enkele meters worden verplaatst door voorzichtig duwen, bijvoorbeeld om hem van de rijbaan af te krijgen. Zorg dan wel dat de auto in neutraal staat en dat je weet wat je doet. Raadpleeg ook altijd de handleiding.