Een startonderbreker – ook wel immobilisatiesysteem genoemd – is een elektronische beveiliging die voorkomt dat een auto gestart kan worden zonder de juiste sleutel. Dit systeem is sinds het einde van de jaren negentig verplicht in alle nieuwe auto's binnen de EU en maakt autodiefstal een stuk lastiger. Bij het starten van de auto controleert de startonderbreker of de chip in je autosleutel overeenkomt met de auto. Is dit niet het geval, dan wordt het startproces geblokkeerd. Het systeem bestaat meestal uit drie componenten:
Zonder correcte sleutel wordt de brandstoftoevoer of het startsignaal onderbroken – vandaar de naam startonderbreker.
Moderne autosleutels bevatten meer dan alleen een stukje metaal. De meeste zijn voorzien van:
Gaat de chip stuk, dan herkent de auto de sleutel niet meer en blokkeert de startonderbreker het starten. Ook door een bijna lege batterij in de sleutel kan het zijn dat de auto niet start.
Tip: merk je dat je op steeds kortere afstand moet drukken om deuren te openen? Laat dan de batterij vervangen vóór je met startproblemen te maken krijgt.
De startonderbreker maakt het een stuk moeilijker voor dieven om met je auto aan de haal te gaan. Zelfs als iemand erin slaagt om het contactslot te forceren of de bedrading probeert te manipuleren, zal de motor niet starten zonder de juiste sleutel. In die sleutel zit namelijk een kleine transponderchip verwerkt, die via radiogolven een code afgeeft aan de startonderbreker in de auto. Wordt de code niet herkend, dan wordt het startsysteem geblokkeerd.
Dit slimme beveiligingssysteem verhoogt daarmee de diefstalbeveiliging aanzienlijk, vooral in combinatie met andere maatregelen zoals een alarmsysteem of stuurslot. Bovendien werkt een startonderbreker volledig automatisch bij elke startpoging, zonder dat je daar als bestuurder iets voor hoeft te doen. Je merkt er dus niets van in het dagelijks gebruik.
Een ander voordeel is dat het systeem onzichtbaar is voor de buitenwereld. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een alarmsirene of stuurstang, is er niets te zien aan de buitenkant van de auto dat verraadt dat er extra beveiliging aanwezig is. Dat maakt het voor inbrekers lastiger om gericht te werk te gaan.
Tegenwoordig is de startonderbreker standaard in alle moderne auto’s. Sinds het eind van de jaren negentig is dit type beveiliging namelijk al verplicht voor nieuwe voertuigen die in Europa worden verkocht. Daardoor zijn autodiefstallen drastisch afgenomen.
Als je auto niet start ondanks dat je accu goed is en alle lampjes werken, kan de startonderbreker het probleem zijn. De meest voorkomende symptomen zijn:
Vaak is er dan sprake van een probleem met de sleutel (bijv. een defecte chip), de ontvanger of de elektronica van de auto.
Soms kun je de startonderbreker zelf resetten, bijvoorbeeld na een elektronische storing. Hoe je dat doet, verschilt per merk en model. Enkele algemene methodes:
Accu loskoppelen: koppel de accu 10 tot 15 minuten los en sluit hem daarna opnieuw aan. Dit kan storingen wissen.
Sleutel opnieuw programmeren: sommige auto’s laten je de sleutel zelf opnieuw inleren via een combinatie van handelingen, zoals contact aan-uit schakelen.
Gebruik van reservesleutel: soms is de hoofdsleutel defect. Probeer de reservesleutel om te zien of het probleem daarmee verdwijnt.
Startonderbreker handmatig uitschakelen: bij sommige oudere modellen kun je de startonderbreker handmatig uitschakelen met een pincode of speciale drukknoppen.
Let op: een reset is niet altijd mogelijk zonder specialistische apparatuur.
In sommige situaties kan het wenselijk zijn om de startonderbreker uit te schakelen. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer het systeem regelmatig storingen veroorzaakt, waardoor de auto niet start, of wanneer je eigenaar bent van een klassieker die je zelf onderhoudt en waarbij moderne beveiligingssystemen onnodig ingewikkeld of storingsgevoelig zijn. Er zijn verschillende manieren om een startonderbreker uit te schakelen, afhankelijk van het type auto en de oorzaak van het probleem.
Een veelgebruikte methode is het softwarematig uitschakelen van de startonderbreker via diagnoseapparatuur. Hierbij ontkoppelt de garage het systeem via de OBD2-interface, waarmee direct toegang wordt verkregen tot de elektronische instellingen van de auto. Een andere optie is het volledig verwijderen van het systeem. Dit gebeurt meestal door de ECU – de motorcomputer – te herschrijven of te vervangen door een versie waarin geen startonderbrekerfunctie is geïntegreerd.
Bij oudere voertuigen is het soms ook mogelijk om het systeem mechanisch te omzeilen. In dat geval wordt de bedrading aangepast, zodat de startonderbreker buitenspel wordt gezet. Deze methode vereist technische kennis en wordt vooral toegepast bij auto’s die geen geavanceerde elektronische beveiliging hebben. Welke methode het meest geschikt is, hangt af van het bouwjaar, de technische staat en het gebruik van de auto. In alle gevallen geldt: laat dit soort ingrepen bij voorkeur uitvoeren door een specialist, want een fout kan leiden tot startproblemen of zelfs blijvende schade aan de elektronica.
Belangrijk:
Het uitschakelen van de startonderbreker is in Nederland niet verboden, maar je loopt risico bij verzekeringsclaims. Veel verzekeraars eisen een werkende startonderbreker voor dekking bij diefstal.
Afhankelijk van de auto, techniek en gekozen oplossing kunnen de kosten flink uiteenlopen. Een overzicht:
| Dienst | Gemiddelde kosten |
|---|---|
| Startonderbreker resetten | € 30-100 |
| Reparatie/nieuw systeem | € 150-450 |
| Verwijderen (softwarematig) | € 200-600 |
| Vervangen sleutel met chip | € 100-250 |
Bij exclusieve of oudere auto’s kan het moeilijk zijn om onderdelen te vinden of moet een specialist het systeem herschrijven, wat de prijs opdrijft.
Heb je een oudere auto zonder elektronische startbeveiliging, of wil je je camper, klassieker of bedrijfswagen extra beveiligen tegen diefstal? Dan is het laten inbouwen van een startonderbreker een slimme keuze. Vooral voertuigen die gevoelig zijn voor inbraak of die regelmatig onbeheerd worden achtergelaten – zoals bedrijfswagens, klassiekers, youngtimers en campers – worden vaak voorzien van een extra beveiligingssysteem. In de meeste gevallen gebeurt dit in combinatie met een alarmsysteem, zodat de auto niet alleen moeilijker te starten is zonder de juiste sleutel, maar ook direct een signaal afgeeft bij poging tot inbraak.
De kosten voor het inbouwen van een startonderbreker variëren, afhankelijk van het type systeem dat je kiest. Voor een eenvoudige mechanische oplossing betaal je minder dan voor een geavanceerde elektronische of op afstand bedienbare variant. Reken gemiddeld op een bedrag tussen de € 200 en € 500. Hoewel dat een flinke investering lijkt, weegt het vaak ruimschoots op tegen de schade en kosten van een gestolen of opengebroken voertuig. Bovendien verhoogt het de kans dat verzekeraars korting geven op je premie of minder streng zijn bij schadeclaims na een diefstalpoging.
