Het klinkt als een zeldzaam ongeluk, maar dat is het allerminst. In Nederland raken er jaarlijks tussen de 800 en 1.000 auto’s te water. Dit gebeurt vooral bij gladheid, in bochten of bij inschattingsfouten bij parkeren of keren. In veel gevallen raken de inzittenden lichtgewond of komen met de schrik vrij, maar er vallen helaas ook doden – vooral als de inzittenden niet weten wat ze moeten doen. De meeste ongelukken gebeuren:
Op donkere of slecht verlichte wegen
In de buurt van watergangen langs wegen zonder vangrail
Bij parkeermanoeuvres langs grachten of rivieren
Na een botsing waarbij een auto van de weg raakt
Een te water geraakte auto is om meerdere redenen gevaarlijk. Ten eerste is er paniek: mensen raken in paniek door het onverwachte, kille water, zeker als het zicht troebel is. Ten tweede vult de auto zich binnen een paar minuten met water. Hierdoor kunnen deuren niet zomaar geopend worden en wordt ademen lastig. Tot slot hebben veel mensen geen idee wat ze moeten doen, wat kostbare tijd verspilt. Daarom is het belangrijk om vooraf te weten hoe je moet handelen én waarom snelheid en kalmte essentieel zijn.
Een auto te water wat te doen? Volg dit simpele maar levensreddende stappenplan. Het is belangrijk om te onthouden: tijd is cruciaal.
Stappenplan: zo kom je veilig uit de auto
Blijf kalm
Probeer paniek te onderdrukken. Je hebt ongeveer 30 tot 60 seconden voordat de auto volledig onder water staat.
Doe direct je autogordel los
Begin altijd bij jezelf. Je kunt anderen niet helpen als je zelf vastzit.
Maak kinderen los (indien van toepassing)
Begin bij het kind dat het dichtst bij je zit. Meestal is dit het oudste kind.
Open direct het raam
Elektrische ramen werken meestal nog de eerste 30 seconden. Als je wacht tot het water te hoog staat, blokkeren ze.
Krijg je het raam niet open? Gebruik een veiligheidshamer
Sla het zijraam stuk, nooit de voorruit – die is gelaagd en vrijwel niet kapot te krijgen.
Klim naar buiten en verlaat zo snel mogelijk het voertuig
Probeer je niet op de deuren te richten: die gaan niet open door de waterdruk.
Zwem naar de kant en roep om hulp
Zwem in de richting van waar je vandaan kwam, tenzij je zichtbaar sneller een oever kunt bereiken.
De waterdruk aan de buitenkant van de auto maakt het vrijwel onmogelijk om een deur open te krijgen zolang het interieur nog grotendeels droog is. Pas als het water bijna op gelijke hoogte staat aan binnen- en buitenkant (wat enkele minuten duurt), kun je een deur openen – maar dan ben je al veel kostbare tijd kwijtgeraakt.
### Elektrische ramen: werken die nog onder water?
Ja, meestal wel – maar kort. Moderne auto’s met elektrische ramen blijven vaak nog 30 tot 60 seconden functioneren nadat ze te water zijn geraakt. Dat betekent dat je binnen die tijd het raam kunt openen en de auto kunt verlaten. Wacht je te lang? Dan blokkeert het systeem of raakt het door kortsluiting defect. Reken er dus nooit op dat je later nog het raam open krijgt.
De beste manier om uit een te water geraakte auto te komen is door het raam. Gebruik een veiligheidshamer als dat niet lukt met de bediening. Die zijn vaak voorzien van een gordelsnijder, zodat je jezelf of je kinderen snel los kunt maken.
Let op:
Gebruik de hamer op het zijraam (niet de voorruit)
Mik in de hoek van het raam; daar breekt het glas het snelst
Oefen thuis eens hoe je de hamer gebruikt (zonder te slaan uiteraard)
Een cursus auto te water is een praktijkgerichte training waarbij je leert wat je moet doen als je met een auto in het water belandt. Dit gebeurt vaak in een zwembad of bassin met een auto-opstelling. De cursus is bedoeld om je vertrouwd te maken met:
Het gevoel van een zinkende auto
De volgorde van handelen
Gebruik van ramen, veiligheidshamer en gordels
Het helpen van medepassagiers
Deelnemers voeren zelf ontsnappingsoefeningen uit in realistische situaties, inclusief omgekeerd raken en stromend water.
Een cursus auto te water kan levens redden. Mensen die zo'n training hebben gevolgd, weten beter hoe ze moeten handelen en raken minder snel in paniek. Uit onderzoek blijkt dat getrainde bestuurders:
Tot 3 keer sneller hun auto kunnen verlaten
Eerder aan kinderen of andere inzittenden denken
Effectiever omgaan met onverwachte situaties
Vooral voor beroepschauffeurs, hulpverleners en ouders is een dergelijke cursus sterk aan te raden. Maar eigenlijk zou elke automobilist dit een keer moeten meemaken – liefst in een veilige setting.
Er zijn enkele hulpmiddelen die je in je auto kunt leggen om je overlevingskans bij een te water geraakte auto te vergroten:
Veiligheidshamer: monteer deze op een zichtbare en bereikbare plek, bijvoorbeeld naast de bestuurdersstoel.
Gordelsnijder: vaak zit deze in de hamer verwerkt, maar ook los verkrijgbaar.
Waterdichte zak met EHBO-kit en powerbank: voor noodgevallen na ontsnapping.
Zelfs met de beste bedoelingen maken mensen in paniek vaak fouten. Vermijd deze valkuilen:
Wachten tot de auto zinkt: hierdoor verlies je kostbare tijd.
Proberen deuren te openen: dit lukt bijna nooit vanwege de druk van het water aan de buitenkant.
Als eerste kinderen proberen los te maken: dit kost te veel tijd als jij nog vastzit.
Geen veiligheidshamer bij de hand: zonder hulpmiddel ben je afhankelijk van het raammechanisme.
Ben je eenmaal veilig uit de auto? Dan zijn er nog enkele belangrijke stappen om te nemen:
Zoek zo snel mogelijk hulp
Blijf warm (vooral in de winter): natte kleding verhoogt het risico op onderkoeling
Waarschuw hulpdiensten (112) en geef zo precies mogelijk de locatie door
Blijf uit de buurt van de auto als deze nog zichtbaar is – hij kan verder zinken of kantelen
Veel mensen vrezen dat elektrische auto’s gevaarlijk zijn in het water vanwege de accu. In de praktijk is het risico beperkt. Accu’s zijn goed afgeschermd en er is geen direct gevaar voor elektrocutie. Wel geldt ook hier: verlaat de auto zo snel mogelijk via het raam. Moderne EV’s hebben bovendien automatische stroomonderbreking bij kortsluiting of bij een botsing.
Een auto te water is een levensbedreigende situatie – maar zeker geen kansloze. Met de juiste kennis en voorbereiding kun je jezelf (en anderen) redden. De sleutel tot overleven? Snel handelen, kalm blijven en weten wat je moet doen. Volg je eenmaal een auto te water cursus, dan vergroot je niet alleen je kans op overleven, maar leer je ook hoe je anderen kunt helpen. En vergeet niet: een simpele veiligheidshamer in de auto kan hét verschil maken tussen leven en dood.
