Voor je de sleutel omdraait of op de startknop drukt, is het belangrijk dat je goed zit. Letterlijk. De juiste zitpositie bepaalt niet alleen of je comfortabel rijdt, maar ook dat je alle bedieningsorganen gemakkelijk kunt bereiken en vooral dat je optimaal kunt reageren in uiteenlopende – ook onverwachte – verkeerssituaties. Zorg dat je met je voet volledig en met volle kracht op het koppelings- of rempedaal kunt trappen zonder dat je je been volledig moet strekken. Je armen moeten licht gebogen zijn wanneer je het stuur vasthoudt op ‘kwart voor drie’.
De hoofdsteun stel je af zodat de bovenkant gelijk is met de bovenkant van je hoofd. Ook de spiegels stel je goed af: binnenspiegel op het midden van de achterruit, buitenspiegels zodat je net een stukje van je eigen auto ziet. Controleer of de versnellingshendel in neutraal staat als je auto voorzien is van een handmatig te bedienen versnellingsbak of in P (park) als die is voorzien van een automatische transmissie. Vergeet tot slot niet je gordel om te doen.
Bij auto's met een verbrandingsmotor – benzine of diesel – volg je de klassieke procedure. Bij een handgeschakelde auto trap je eerst de koppeling volledig in. Bij sommige moderne auto's is dit zelfs noodzakelijk om de startmotor sowieso te activeren. Een auto met een automatische transmissie heeft géén koppelingspedaal, dus daarin speelt dat niet. Vervolgens draai je de sleutel om of druk je op de startknop. Laat de sleutel meteen los zodra de motor aanslaat. Als je dat niet doet, dan kun je de startmotor beschadigen. Als de motor niet aanslaat, is de accu misschien leeg en heb je startkabels of een jumpstarter nodig.
Onder de motorkap gebeurt ondertussen van alles. De accu levert stroom aan de startmotor, die de krukas van de motor in beweging brengt. Tegelijkertijd spuit het injectiesysteem brandstof in de cilinders en zorgt het ontstekingssysteem voor de vonk (bij benzinemotoren) of de compressie (bij diesels). Zodra de motor zelfstandig draait, laat je de sleutel los en stopt de startmotor.
Bij oudere dieselauto’s moet je bij lage temperaturen even wachten voordat de gloeibougies hun werk doen. Moderne diesels hebben vaak een waarschuwingslampje voor de gloeispiraal. Start je diesel pas als dit lampje uit is.
Controleer altijd voordat je gaat rijden of er geen waarschuwingslampjes branden. Een rood lampje betekent meestal: stoppen en controleren. Oranje of geel wijst op een aandachtspunt, maar je kunt meestal verder rijden.
Je kunt bij een koude start de motor heel even stationair laten draaien voordat je vertrekt, maar laat dat niet minutenlang duren. Dat is slecht voor het milieu en zorgt voor onnodige slijtage. Moderne motoren zijn zo ontworpen dat je direct na het starten rustig kunt wegrijden. Gebruik de eerste kilometers om de techniek geleidelijk op temperatuur te brengen.
Als je tijdens het starten het stuur nog niet hebt verdraaid, kán het stuurslot nog vastzitten. Draai dus altijd lichtjes aan het stuur als je de sleutel omdraait of de startknop indrukt, zodat je voelt dat het stuurslot wordt ontgrendeld.
Bij een automaat moet je altijd op de rem ingetrapt houden bij het starten. De transmissiehendel moet in de P-stand (parkeerstand) staan, anders kun je niet starten. Als de motor loopt, houd je je voet op de rem en zet je de pook in D (drive). Nu kun je rustig wegrijden. Let op: veel automaten gaan direct rijden (‘kruipen’) zodra je de rem loslaat.
Bij een handgeschakelde auto hou je bij het starten de koppeling ingetrapt. Als je direct wilt gaan rijden, schakel je naar de eerste versnelling en laat je de koppeling langzaam opkomen terwijl je gas geeft. Doe dat op een rustige manier, anders slaat de motor af.
Bij een volledig elektrische auto is het starten meestal niet meer dan op de rem trappen en op de startknop drukken. Sommige modellen starten zelfs automatisch zodra je instapt met de sleutel op zak. Omdat een elektromotor geen stationair toerental kent, hoor je na het starten geen geluid. Toch is de auto rijklaar zodra het dashboard dat aangeeft.
Bij hybride auto’s kan de startprocedure variëren. In sommige hybrides start de verbrandingsmotor meteen, in andere rij je eerst een stukje elektrisch. Dat is afhankelijk van het hybridesysteem (volledig, mild of plug-in), de acculading en de temperatuur.
Een koude verbrandingsmotor heeft extra brandstof nodig om goed te lopen. Dat komt doordat de olie nog stroperig is en de verbranding nog niet optimaal. Dat geeft meer uitstoot dan het starten van een warme motor. En bij korte ritten warmt de motor nauwelijks op, wat slecht is voor zowel het milieu als de techniek. Uit tests blijkt dat tot 60% van de uitstoot van een rit vrijkomt in de eerste paar minuten.
Elektrische auto’s hebben hier geen last van. De elektromotor is direct efficiënt, ook bij lage temperaturen. Wel neemt de actieradius tijdelijk af bij koud weer door het gebruik van verwarming en accuverwarming.
Bij verbrandingsmotoren kan een lege accu de boosdoener zijn. Let op het geluid bij het starten: hoor je alleen een klik maar geen draaiende motor? Dan is de accu waarschijnlijk leeg. Startkabels of een jumpstarter kunnen dan helpen.
Bij elektrische auto's kan het zijn dat de hoogspanningsaccu in orde is, maar de 12V-hulpaccu leeg is. Die laatste zorgt namelijk voor het activeren van systemen zoals het dashboard en de computer.
Bij aanhoudende problemen is het verstandig om een monteur in te schakelen. Soms ligt het aan de startmotor, een defecte sensor, of zijn er softwareproblemen.
Vroeger hadden auto's een choke om de brandstoftoevoer te verrijken en héél vroeger een slinger in plaats van een startmotor. Tot in de jaren zeventig moest je meer handelingen verrichten bij het starten; moderne auto’s nemen je veel uit handen, maar de bestuurder van een moderne auto moet toch aan het nodige denken om het goed te doen.
In films zie je vaak auto’s die door dieven met een draadje worden gestart. In werkelijkheid werkt dat alleen bij heel oude auto’s. Met moderne auto's met startonderbreker en elektronische beveiliging is dat vrijwel onmogelijk.
