Invalide-auto kopen: alles wat je moet weten!

Inhoud

• Wat is een invalide-auto?
• Welke soorten aangepaste auto’s zijn er?
• Waaraan moeten een invalide-auto en de gebruiker voldoen?
• Financiering, vrijstellingen en subsidies voor invalide-auto
• Waarop letten bij een invalide-auto occasion?
• Samenvatting

Wat is een invalide-auto?

Een invalide-auto is een voertuig dat is aangepast aan de behoeften van een bestuurder of passagier met een lichamelijke beperking. Dat kan gaan om aanpassingen aan het stuur of de pedalen, tot een volledig rolstoeltoegankelijke bus. Belangrijk is dat de auto het de bestuurder of gebruiker mogelijk maakt om veilig en zelfstandig te rijden of mee te rijden. De aanpassingen worden meestal op maat gemaakt door gespecialiseerde bedrijven en zijn afgestemd op de medische situatie, fysieke mogelijkheden en het gebruiksdoel.

Welke soorten aangepaste auto’s zijn er?

Afhankelijk van de lichamelijke beperking en het gebruiksdoel onderscheiden we drie hoofdtypen invalide-auto’s. Dat zijn aangepaste auto’s voor de bestuurder, rolstoelauto’s en aangepaste passagiersauto’s voor rolstoelgebruikers.

Aangepaste auto voor bestuurder met beperking

De bestuurder zit in dit type invalide-auto in een gewone of aangepaste stoel. Er zijn aanpassingen aangebracht aan het stuur, de pedalen of de bediening van de transmissie. Denk aan handgas, gaspedaal links, stuurknoppen of een joystickbesturing. De auto heeft vaak een automaat. De mogelijkheden met individuele aanpassingen zijn tegenwoordig divers en uitgebreid.

Rolstoelauto voor bestuurders die in rolstoel blijven zitten

In dit type rijdt de bestuurder in zijn eigen rolstoel en bestuurt die de auto via aangepaste bediening. De gewone bestuurdersstoel is verwijderd. Het zijn meestal aangepaste bestelbussen. De rolstoelgebruiker kan op afstand de achterdeuren elektrisch openen en een oprijplaat laten uitklappen waar hij of zij met zijn rolstoel oprijdt. Vervolgens lift de rolstoelgebruiker zichzelf met stoel en al omhoog en manoeuvreert zich op de bestuurdersplek. Een speciaal mechanisme zet de stoel vast en de gordel wordt automatisch omgelegd. De rolstoelgebruiker kan dan afhankelijk van zijn beperking sturen met een regulier stuurwiel of met een joystick. Veel gebruikte busjes zijn de Volkswagen Caddy Maxi, Mercedes-Benz Sprinter of de wat compactere Peugeot Rifter.

Aangepaste passagiersauto voor rolstoelgebruikers

De gebruiker zit als passagier in een rolstoel. De auto is niet bedoeld of aangepast om die als bestuurder met een beperking zelf te rijden. Wel zijn er meestal aanpassingen voor een betere toegankelijkheid, zoals een verlaagd chassis achter met een brede achterdeur en een oprijsleuf voor de rolstoel. Let op: het is niet altijd mogelijk een standaardauto aan te passen. Soms is een specifieke autovariant of busmodel vereist vanwege de ruimte of technische haalbaarheid van de aanpassingen.

Waaraan moeten een invalide-auto en de gebruiker voldoen?

Een aangepaste auto moet voldoen aan zowel technische eisen als wettelijke regels. Dat betekent:

Veiligheid en functionaliteit

De aanpassingen moeten veilig zijn ingebouwd door een gespecialiseerd bedrijf. De gebruiker moet de bediening volledig zelfstandig en intuïtief kunnen gebruiken. De bestuurder moet goed zicht hebben op spiegels, dashboard en verkeer.

CBR-keuring: medische rijgeschiktheid

Bij lichamelijke beperkingen die invloed hebben op het rijgedrag, is een keuring bij het CBR verplicht. Dit gebeurt op basis van een Gezondheidsverklaring, een medische beoordeling én soms een rijtest. Het rijbewijs krijgt dan een code, bijvoorbeeld: 10.02 – alleen automaat, of 35.03 – aangepaste bediening.

RDW-keuring en kentekenaanpassing

Bij ingrijpende aanpassingen aan het voertuig (bijv. structurele wijzigingen aan het chassis) is een herkeuring door de RDW nodig. De voertuiggegevens op het kenteken worden dan aangepast. Zonder deze keuring riskeer je boetes of een ongeldige verzekering.

Financiering, vrijstellingen en subsidies voor invalide-auto

De kosten van een invalide-auto (zeker met complexe aanpassingen) kunnen flink oplopen. Gelukkig bestaan er verschillende regelingen:

Voor bestuurders:

• UWV: vergoeding van aanpassingen als je de auto nodig hebt om naar werk te gaan
• BPM-vrijstelling: bij structurele aanpassing kun je vrijstelling krijgen van aanschafbelasting (BPM)
• BTW-teruggaaf: op aanpassingen specifiek voor de beperking.

Voor passagiers:

• Wmo (gemeente): vergoeding van aangepast vervoer of rolstoeltoegankelijke auto
• Soms ook toegang tot regiotaxi of aangepaste deelmobiliteit.

Let op: deze regelingen gelden alleen bij medische noodzaak en als de aanpassingen door erkende bedrijven zijn uitgevoerd.

Waarop letten bij een invalide-auto occasion?

Bij aankoop van een tweedehands invalide-auto (occasion) is het cruciaal om niet alleen naar de staat van de auto, maar ook naar de kwaliteit en geschiktheid van de aanpassingen te kijken. Niet elke aangepaste auto past bij elke beperking. Hieronder een checklist.

Technische controle:

• Werkt de aangepaste bediening goed (remmen, handgas, lift, stoelverstelling)?
• Zijn er gebruikershandleidingen of onderhoudsdocumenten aanwezig?
• Zijn de aanpassingen professioneel ingebouwd (bijv. door Welzorg, Bever, Bierman)?
• Is de auto nog geschikt voor jouw beperking? Laat eventueel een ergotherapeut of aanpasbedrijf meekijken.

Wettelijke zaken:

• Is de auto gekeurd en goedgekeurd door de RDW voor structurele aanpassingen?
• Zijn de voertuiggegevens correct geregistreerd op het kentekenbewijs?
• Heb jij een geldig rijbewijs mét de juiste codes (na CBR-keuring)?
• Klopt het aantal zitplaatsen op kenteken, vooral bij verlaagde busjes?

Financiën:

• Zit er nog garantie op de aanpassingen?
• Zijn de aanpassingen meegenomen in de vraagprijs of apart geprijsd?
• Zijn er regelingen van toepassing zoals BPM-vrijstelling, BTW-teruggave of gebruikte UWV-aanpassing?
• Wat zijn de kosten van toekomstig onderhoud aan de aanpassingen?

Praktisch gebruik:

• Is er voldoende ruimte voor rolstoel, hulpmiddelen of tillift?
• Kun je zelfstandig in- en uitstappen of rijden met de bestaande aanpassingen?
• Is de instaphoogte, draaicirkel en zicht rondom geschikt voor jouw situatie?
• Zijn er erkende onderhoudsbedrijven in de buurt voor toekomstige service?

Tot slot: deskundig advies is cruciaal

Omdat de keuze voor een invalide-auto maatwerk is, loont het om advies in te winnen bij een gespecialiseerd bedrijf. Denk aan:

• Welzorg Auto op Maat
• Bierman Mobiliteit
• Bever Car Products
• Vegro of Medipoint (voor ondersteuning bij hulpmiddelen)

Samenvatting

Een invalide-auto kan het verschil maken tussen afhankelijkheid en zelfstandigheid. Afhankelijk van je beperking zijn er voertuigen beschikbaar met eenvoudige aanpassingen zoals handgas, tot complexe rolstoeltoegankelijke bussen. De wettelijke kant vraagt om een goede voorbereiding: CBR-rijgeschiktheid, RDW-keuring en eventueel subsidies of vrijstellingen. Een tweedehands aangepaste auto kan financieel aantrekkelijk zijn, maar moet technisch én functioneel volledig passen bij jouw situatie. Gebruik de checklist in dit artikel om goed voorbereid een keuze te maken. Heb je

vragen over jouw specifieke situatie? Overleg met het CBR, je ergotherapeut, gemeente of een aanpasbedrijf voor een persoonlijk advies op maat.