Vrijwaring is een officiële handeling waarbij je wordt ontheven van je verplichtingen als (voormalig) eigenaar van een auto en de houder van het bijbehorende kenteken. Eigenlijk wordt niet je auto gevrijwaard, maar jíj als voormalig eigenaar. Op het moment dat je jouw auto verkoopt, inlevert bij de sloop of overdraagt aan een erkend bedrijf, is het cruciaal om hem ‘te vrijwaren’. Daarmee voorkom je dat jij als voormalig eigenaar later nog verantwoordelijk kan worden gehouden voor bijvoorbeeld motorrijtuigenbelasting, verzekeringsplicht, boetes of eventuele schade die met de auto is aangericht.
De vrijwaring geldt pas wanneer je een officieel vrijwaringsbewijs ontvangt. Dit bewijs laat zien dat de auto niet meer op jouw naam staat in de kentekenregistratie van de RDW en dat iemand anders nu juridisch eigenaar is – of dat de auto en het kenteken is afgemeld en dus niet meer op de weg mag komen. Zonder dit bewijs kan het gebeuren dat je alsnog moet opdraaien voor eventuele kosten. En dat wil je natuurlijk voorkómen.
Als voormalig eigenaar van de auto ontvang jij het vrijwaringsbewijs zodra de kentekenregistratie bij de RDW is aangepast. Het is het schriftelijke bewijs dat je niet langer verantwoordelijk of aansprakelijk bent voor de auto.
Op het vrijwaringsbewijs staat onder meer het kenteken van de auto, het moment van vrijwaring en wie het bewijs heeft afgegeven. Dat kan een RDW-erkend bedrijf zijn, zoals een autobedrijf of een sloopbedrijf, maar het kan ook het postkantoor zijn of online via de website van de RDW. Met het bewijs kun je je autoverzekering stopzetten en zo nodig aantonen dat de auto niet meer van jou is. Het is dus belangrijk om het vrijwaringsbewijs zorgvuldig te bewaren.
Vrijwaring is in meerdere situaties belangrijk. De meest voorkomende reden is de verkoop van je auto. Zodra je jouw auto verkoopt aan een particulier of inruilt bij een garagebedrijf, moet je ervoor zorgen dat jij wordt gevrijwaard, als bewijs dat het kenteken niet langer op jouw naam staat. Zo voorkom je onaangename verrassingen als een naheffing van de Belastingdienst of een bekeuring voor een overtreding die de nieuwe eigenaar begaan heeft.
Ook bij sloop is vrijwaring vereist. Breng je je auto naar een erkend demontagebedrijf, dan zorgt een medewerker daar voor de vrijwaring en ontvang je een vrijwaringsbewijs. Bij diefstal wordt het voertuig vaak automatisch afgemeld zodra de politie een proces-verbaal heeft opgesteld. Toch is het belangrijk dat je dit zelf ook meldt bij de RDW en je verzekeraar. Een vrijwaringsbewijs speelt dan een rol bij de verdere administratieve afwikkeling.
Het vrijwaringsbewijs wordt alleen uitgegeven door instanties of personen die gemachtigd zijn door de RDW. In de praktijk betekent dit dat erkende autobedrijven, demontagebedrijven en postkantoren dit mogen doen. Verkoop je je auto aan een particulier? Dan moet je zelf met de koper naar een kentekenloket of een RDW-balie, maar je kunt de auto ook online overschrijven via de RDW-website.
Zodra de overschrijving is voltooid, krijgt de koper een tenaamstellingscode en jij als verkoper krijgt het vrijwaringsbewijs. Dat bewijs geeft jou de zekerheid dat je nergens meer voor opdraait.
Het niet laten vrijwaren van een voertuig kan vervelende gevolgen hebben. Zolang het kenteken nog op jouw naam staat, blijf jij juridisch eigenaar. Dat betekent dat je aansprakelijk bent voor verkeersboetes, motorrijtuigenbelasting, verzekeringsplicht en schade. Wordt de auto na verkoop nog gebruikt en raakt iemand betrokken bij een ongeluk, dan kan dat zelfs juridisch heel ingewikkeld worden.
Vaak kun je zonder vrijwaringsbewijs je verzekering niet beëindigen. Je verzekeraar wil namelijk bewijs dat de auto niet meer op jouw naam staat. Ook bij een conflict met de koper of de fiscus sta je zonder dat bewijs behoorlijk zwak.
Het vrijwaringsbewijs gebruik je om:
Hoewel het vrijwaringsbewijs op papier klein en onbelangrijk lijkt, is het in de praktijk een krachtig bewijsstuk. Bewaar het daarom goed, liefst samen met een eventuele verkoopovereenkomst.
Het vrijwaren van een auto kan op meerdere manieren. De meest gebruikelijke route is via het autobedrijf dat jouw auto inkoopt. Dit bedrijf is RDW-erkend en regelt de vrijwaring ter plekke. Je krijgt dan het vrijwaringsbewijs direct mee.
Je kunt ook zelf met de koper naar een kentekenloket gaan, bijvoorbeeld op een postkantoor of aan een RDW-balie. Daar wordt de overschrijving geregeld en ontvang je het bewijs.
Een derde optie is de online vrijwaring via de RDW-website. Dit is alleen mogelijk als je over de juiste documenten beschikt, zoals de kentekencard met pincode. Je logt in met DigiD, voert de gegevens van de koper in en de overschrijving wordt digitaal verwerkt. Je kunt dan het vrijwaringsbewijs als pdf downloaden of printen.
De RDW, vroeger de Rijksdienst voor het Wegverkeer, is de instantie die in Nederland verantwoordelijk is voor het registreren van voertuigen. Elke auto die in Nederland op de weg wordt toegelaten, wordt opgenomen in het kentekenregister van de RDW. Wanneer je een auto verkoopt of laat slopen, moet dat dus aan de RDW worden doorgegeven. Pas wanneer de RDW het kenteken van jouw naam haalt, ben je niet langer eigenaar.
De vrijwaring is dus gekoppeld aan de kentekenregistratie. Alleen via de officiële systemen van de RDW kan een voertuig worden overgeschreven naar een andere eigenaar en krijg jij als verkoper het vrijwaringsbewijs. Alles staat of valt dus met een correcte en tijdige administratieve afhandeling.
Wist je dat het vrijwaringsbewijs tot 2006 op roze papier werd afgedrukt? Tegenwoordig is het vaak digitaal beschikbaar of geprint op standaardpapier. De juridische waarde is echter hetzelfde.
Elk jaar worden in Nederland bijna twee miljoen auto’s gevrijwaard. Dat betekent dat dagelijks duizenden vrijwaringsbewijzen worden uitgegeven. Het meest gebeurt dat natuurlijk bij autoverkoop en inruil.
Als je je auto verkoopt aan een erkend bedrijf, ben je zelfs binnen vijf minuten gevrijwaard. Dat is sneller dan een kopje koffie zetten. Maar: geen bewijs, geen vrijwaring. Altijd op papier of digitaal ontvangen dus.
