Een grotere band is letterlijk wat het woord zegt: een band met een grotere omtrek dan de originele maat die door de autofabrikant is voorgeschreven. De auto komt daardoor iets hoger te staan. Iemand kan voor hogere banden kiezen om bijvoorbeeld alleen de achterzijde van zijn auto iets hoger te maken om de auto optisch sneller te laten lijken of om gemakkelijker een aanhanger te trekken. Iemand kan ook kiezen voor terreinbanden, voor extra bodemvrijheid. Maar wat doet dat met je auto? Autofabrikanten hebben niet voor niets gekozen voor de banden die ze standaard monteren. Hoe dan ook: onderhoud je banden goed.
Als je grotere (hogere) banden monteert, maak je de rijhoogte van je auto ook groter. Hoeveel dat is, hangt af van de totale diameter van het wiel inclusief de band. De bandenmaat – bijvoorbeeld 205/55 R16 – geeft de breedte van de band in millimeters weer (205 mm) en de hoogte als percentage van de breedte (55 % van 205 = 113 mm). Het laatste getal is de diameter van de velg voor deze band.
Als je bijvoorbeeld overstapt van de standaard bandenmaat van jouw auto, 205/55 R16, naar 225/55 R17, dan is de band ongeveer een centimeter hoger (55 % van 225 = 124 mm) en de diameter van je wiel ongeveer tweeënhalve centimeter (een inch) groter. Dan gaat je auto ongeveer 2,5 centimeter omhoog en wordt de grondspeling groter. Soms is dat handig, als je veel over slechte wegen rijdt of als je een verkeersdrempel in de straat hebt die de onderzijde van de auto raakt. Ook bij offroad rijden is een hogere rijhoogte gunstig.
Toch is er een belangrijk nadeel. Doordat de omtrek van je complete wiel groter is, is ook de verhouding van het motortoerental en de rijsnelheid anders. Een groter wiel draait bij dezelfde rijsnelheid immers langzamer dan een kleiner wiel. Met hogere banden kan het dus zo zijn dat je sneller rijdt dan wat de kilometerteller aangeeft. Een afwijking van enkele procenten is toegestaan, maar veel meer moet het niet worden: anders raak je buiten de marges van de APK en krijg je te maken met meetfouten of zelfs juridische gevolgen. En als je onverhoopt een lekke band hebt, is je reservewiel waarschijnlijk nog de originele maat. Die wijkt dus af van de grotere banden die je hebt gemonteerd.
Het gaat natuurlijk niet alleen om de hoogte van de band, de diameter van het wiel is minstens zo belangrijk. Een gemiddelde personenauto in Nederland is voorzien van wielen met een diameter van 15 tot 17 inch. Kleinere stadsauto’s hebben vaak 14- of 15-inchwielen, terwijl middenklassers meestal 16 of 17 inchwielen hebben. Dan heb je het over een diameter van 35 tot 43 centimeter, daar komt de hoogte van de wang van de band nog twee keer bij, want de band ligt rond het wiel. Een typische bandenmaat in het C-segment is 205/55 R16. Zo’n band is in totaal ongeveer 64 centimeter hoog: bijna 41 centimeter van het wiel (16 x 2,54) en bijna 23 centimeter van de hoogte van de wang van de band (2 keer 55 % van 205 mm).
SUV’s en crossovers zijn vaak voorzien van 18- of zelfs 19-inchwielen met relatief hoge banden. Bij sportauto’s en luxe modellen zijn 20 en zelfs 21-inchwielen geen uitzondering, maar die hebben juist weer lage banden.
Grotere banden zijn meestal ook breder en dat zorgt voor meer stabiliteit. Meer rubber op het asfalt betekent immers meer grip. Maar bij natte omstandigheden neemt het risico op aquaplaning toe, omdat brede banden meer moeite hebben om water af te voeren. Bovendien wordt de auto zwaarder – grotere banden en wielen zijn simpelweg forser – en dat merk je aan het stuurgevoel en het brandstofverbruik. Vooral op auto's met een kleine motor kunnen die effecten merkbaar zijn.
Met hogere banden is er ook meer afstand tussen de velg en het loopvlak. De wang van de band is flexibeler naarmate die hoger is en dat kan voor demping zorgen, maar ook de stabiliteit benadelen. Ook zal de auto minder scherp reageren op stuurbewegingen, maar dat zullen vooral fijnproevers merken.
Autofabrikanten kiezen voor de banden die het beste passen bij het karakter van hun auto’s. En bandenfabrikanten maken banden voor specifieke soorten auto. Behalve de standaard personenautobanden zijn er nóg talloze soorten banden, elk met een eigen doel. Zo heb je offroad-banden met grof profiel, ontworpen voor terreinwagens als de Toyota Land Cruiser, Jeep Wrangler en Suzuki Jimny. Deze banden zijn hoger, breder en voorzien van versterkte wangen. Ze geven extra grip in modder, sneeuw en zand, maar zijn lawaaiig op asfalt.
Performance-banden zijn er voor sportauto’s en zijn vooral breder en lager (low-profile banden). Die worden gemonteerd op auto’s als de Audi S5, BMW M-modellen en Mercedes-AMG C63. Dergelijke banden bieden extra grip en stuurprecisie, maar minder comfort. In combinatie met grote wielen geven performance-banden een directer rijgedrag.
Ten slotte zijn er nog all-seasonbanden en SUV-banden voor modellen als de Volvo XC60, Kia Sportage en Hyundai Tucson. Deze zijn iets groter dan banden voor een gewone hatchback. Hier ligt de nadruk niet op sportiviteit of terreinvaardigheid, maar op allround prestaties in dagelijks gebruik, dus met behoud van comfort voor alledag.
Zeker. Met grotere, zwaardere banden is er meer roterende massa én rolweerstand. De motor van je auto moet harder werken om de wielen op gang te brengen en af te remmen. Dat zie je terug in je brandstofverbruik en ook de CO₂-uitstoot neemt iets toe. Berijders van een elektrische auto merken dat de actieradius afneemt doordat de elektromotor meer energie verbruikt. Vooral bij stadsgebruik met veel optrekken en afremmen telt dat mee.
De RDW en APK-regelgeving laten beperkte afwijkingen toe. Over het algemeen mag je maximaal 2% afwijken in de totale omtrek van het wiel. Grotere afwijkingen leiden tot foutieve snelheidsmetingen of zelfs tot afkeuring bij de APK. Dan kan het zo zijn dat je je snelheidsmeter opnieuw moet laten ijken. Met grote offroad-banden zijn zelfs aanpassingen aan wielkasten en/of de wielophanging nodig – ingrijpende en dure aanpassingen die je niet zomaar uitvoert. Ook heb je bij schade kans dat verzekeraars moeilijk doen als je met banden rijdt waarvan de omtrek meer dan 2% afwijkt van de door de autofabrikant voorgeschreven maten.
… fabrikanten zelf ook grotere/bredere wielen en banden aanbieden als onderdeel van optionele sport- of designpakketten? Dan ben je wel zeker dat je geen regels overtreedt. De Volkswagen Golf heeft standaard 16-inchwielen, maar voor de R-Line-uitvoering zijn er 18-inchwielen. Tesla biedt voor de Model Y keuze uit 19- en zelfs 21-inchwielen. Bij sportieve uitvoeringen als de Cupra Formentor worden de grotere wielen gecombineerd met aangepaste wielophanging.
… banden ook invloed hebben op de wegligging bij winterse omstandigheden? Grotere banden met een breed contactoppervlak kunnen slechter presteren op sneeuw. Smalle winterbanden van 15 of 16 inch bieden in de praktijk vaak meer grip.
… fabrikanten zoals BMW en Mercedes-Benz op hun M- en AMG-modellen vaak voor en achter verschillende bandenmaten monteren? Met bredere – en vaak ook hogere – achterbanden verbeteren ze de balans in bochten én de tractie bij achterwielaandrijving.
