Volvo 440

Goede redenen

• Definitieve doorbraak voor Nederland, Volvoland
• Ontworpen door Peter van Kuilberg, een Nederlander
• Geproduceerd in het Limburgse Born
• Veel ‘Nederlandser’ wordt een auto niet

Technische gegevens

Motorisatie

De Volvo 440 is geleverd als vijfdeurs hatchback (met liggende, grote achterklep) en werd geproduceerd van 1988 tot 1996. Op het motorpalet prijkten conventionele benzine- of dieselmotoren. De motoren waren daadwerkelijk afkomstig van het Renault. Ook de standaard vijfversnellingsbak werd geproduceerd door de Fransen. Het ‘huwelijk’, zoals het in de fabriek samenkomen van de carrosserie en de aandrijflijn in autojargon heet, gebeurde in het Limburgse plaatsje Born bij NedCar, een voormalige DAF-fabriek. Veel Volvo-aanhangers waren daarom aanvankelijk sceptisch en zagen de 440 niet als een Zweeds product. De Nederlandse automobilist daarentegen kon meteen goed opschieten met de 440. Begin jaren 90 wist de Volvo 440 zich zelfs in de top-5 van bestverkopende auto’s in ons land te nestelen en hield een plek bij de beste tien vast totdat -ie werd opgevolgd door de S40 en V40. Een zeer knappe prestatie voor een sub-premiummerk, waardoor het predicaat ‘Nederland, Volvoland’ een cultdingetje werd.

Meest populaire keuze was de Volvo 440 met 1.8i-benzinemotor vanwege zijn uitstekende prestaties – voor een 79 pk sterke motor – en betrouwbare karakter. De vermogens varieerden van 79 tot 105 pk. Kortom, zeer dicht bij elkaar liggende waarden, waardoor de prestaties vergelijkbaar waren. De basisversie accelereert in iets meer dan 12 seconden naar de 100 km/u en heeft een topsnelheid van 170 km/h. Wie sneller wilde, kon opteren voor de 440 Turbo. Onder de kap ging dezelfde 1,8-liter viercilinderbenzine schuil, maar het blok kreeg hulp van turbo. Het vermogen bedroeg hierdoor 120 pk, goed voor een top van 200 km/h – wat zeker niet vanzelfsprekend was voor die tijd.

Dieselen kon je met de 1.9 TD, een 90 pk sterke turbodieselmotor voorzien van intercooler en oxidatiekatalysator. Deze motorisering was eigenlijk bestemd voor de Duitse markt, maar ook zeer in trek in Nederland. Een 4-trapsautomaat was optioneel en werd geproduceerd door transmissiespecialist ZF in het de Duitse Friedrichshafen. Voor alle motoren van de 440 geldt: ze maken van nature relatief veel toeren en reageren adequaat op het gaspedaal. De 440 levert daardoor vlotte rijprestaties in combinatie met een solide en dynamisch onderstel. In de wetenschap dat de instappers van de BMW 3-serie en Mercedes-Benz 190 in die tijd niet tot amper vlotter waren, kun je je voorstellen dat de Volvo 440 de handen van het koperspubliek goed op elkaar wist te krijgen. In totaal werden zo’n 460.000 exemplaren gebouwd.

Afmetingen

De Volvo 440 was een middenklasser met een doordacht ontwerp. De buitenmaten waren namelijk compacter dan die van menig concurrent in dezelfde klasse, maar vanbinnen voelde het juist ruimer. In de lengte meet de auto 4,31 meter, bij een breedte van 1,69 meter. De hoogte bedraagt 1,40 meter. De bagageruimte is goed voor 379 liter. Wie meer standaard laadvolume wenste, was beter af met de Volvo 460, de technisch identieke sedanvariant van de 440.

De belangrijkste specificaties op een rij:

Varianten

De beschikbaarheid van de uitvoeringen bestond uit een naamloze basisversie, de GL, GLE, GLT en Turbo. De basisversie was zoal uitgerust met een verlicht contactslot, stoffen bekleding, verstelbare lendensteunen van de bestuurdersstoel en buitenspiegels die van binnenuit konden worden versteld. Wie meer comfort en luxe wenste, moest zijn toevlucht nemen tot de GL- en GLE-varianten. Daarbij werd de uitrusting uitgebreid met – jawel – een toerenteller, bumpers in dezelfde kleur als de carrosserie en een afsluitbare tankdop. Ook voegde de GL-variant een in de hoogte en helling verstelbare bestuurdersstoel, verwarming rondom het voetencompartiment achterin, getinte ruiten, stuurbekrachtiging en centrale vergrendeling toe aan de standaarduitrusting. Wie elektrische ramen voorin, een verstelbaar stuur en elektrisch verstelbare en verwarmde buitenspiegels wilde, was aangewezen op de GLE. De 440 Turbo beschikte als topmodel over een extra spoiler en grotere lichtmetalen velgen. Metallic lak was altijd optioneel, evenals een automatische versnellingsbak, verwarmde voorstoelen, elektrisch schuifdak, airconditioning en lederen bekleding.

Prijzen

Ondanks de hoge veiligheid en de uitgebreide voorzieningen werd de Volvo 440 verkocht tegen aantrekkelijke prijzen. Hierdoor ontstond een aanlokkelijk totaalpakket. In 1989 begonnen de prijzen bij 13.000 euro, oplopend tot 24.000 euro voor de Volvo 440 Turbo. Inmiddels is de Volvo 440 de dertig ruimschoots gepasseerd en vind je hem op de occasionmarkt voor minder dan 1.000 euro. Voor een exemplaar die de tand des tijds verdienstelijk heeft doorstaan moet je rekenen op een vraagprijs tussen 2.000 en 3.000 euro. De duurste Volvo 440 die wordt aangeboden op Autoscout24 betreft een GLT-uitvoering van 1991 met nipt 11.000 kilometer op de klok. Daarvoor wordt 13.000 euro gevraagd.

Design

Buitenkant

Het hoekige design van de 440 is typisch Volvo van dat era en wordt getypeerd door duidelijke en elegante lijnen. Dankzij de vrijwel verticale flanken en het langwerpige dak ontstaat er veel ruimte binnenin. Bovendien zorgt de aflopende motorkap en, op sommige varianten, de subtiele achterspoiler tijdens het rijden voor een goede aerodynamica en weinig windgeruis. De achterspoiler op de kofferbak benadrukt het sportieve uiterlijk van de Volvo 440 en vermindert tegelijkertijd de opwaartse druk bij hoge snelheden. Verder was er ook een sierstuk voor de achterzijde verkrijgbaar; die werd tussen de achterlichten aangebracht. De klassieke lichtmetalen velgen waren verkrijgbaar in verschillende varianten. De meest populaire versies waren de kruis-spaaks en de 5-spaaks velg. Tegen meerprijs kon een winddeflector voor het schuifdak besteld worden om het windgeruis tijdens het rijden te verminderen. Een gelijkwaardig systeem voor de voorste zijruiten werd overigens verboden in Duitsland. Tot slot, de Volvo 440 kon in 14 verschillende carrosseriekleuren worden besteld, waaronder tien metallic tinten.

Binnenkant

Vanwege de royale binnenruimte en praktische bruikbaarheid stond de Volvo 440 te boek als een ideale gezinsauto. Tel hierbij de ergonomisch gevormde stoelen (die verregaand verstelbaar waren) en het solide rijgedrag bij op en je begrijpt waarom de 440 een doorn in het oog was van met name de Duitse premiummerken (lees: Audi, BMW en Mercedes-Benz). Ook doordacht: alle benodigdheden voor de installatie van een audiosysteem waren af-fabriek aanwezig, inclusief voorbereiding naar de antenne. Een audiosysteem kon zodoende eenvoudig achteraf worden ingebouwd door de eigenaar of een specialist.

Een bijzondere blikvanger was het elektronisch informatiedisplay, dat standaard werd gemonteerd in de Volvo 440. Na het aanzetten van het contact wordt een functietest van de motor uitgevoerd. Hier wordt vooral gecontroleerd of het oliepeil voldoende is om te rijden. Als dit het geval is, verschijnt er een "OK" op het display. Met behulp van een draaischakelaar kunnen zeven extra functies worden weergegeven in het display: brandstof, actieradius, gemiddeld verbruik, huidig brandstofverbruik, koelvloeistoftemperatuur, gemiddelde snelheid en buitentemperatuur. Deze functie was zeer zeldzaam in die tijd.

Veiligheid

De Volvo 440 is qua veiligheid een toonbeeld van zijn tijd, zoals het een Volvo betaamd. Alleen al de bovengemiddeld sterke carrosserieconstructie staat garant voor de veilige afloop van een eventueel ongeval. Dat is te danken aan de aanwezigheid van kreukelzones voor- en achteraan en beschermende componenten in de portieren. De tank werd volledig ingebouwd in de achterste kreukelzone en is daarom zeer schokbestendig. Ook werd er een kantelbeveiliging ingebouwd in de dakconstructie. En er is meer. Het stuurwiel is zo ontworpen dat de stuurkolom bij een botsing afbreekt en niet in de passagiersruimte binnendringt. Een stuurairbag was optioneel, maar gordelspanners waren dan weer standaard.

Alternatieven

In de jaren 80 en 90 (en ook lang daarna nog) was Volvo een automerk dat van twee walletjes probeerde te eten. Oftewel, hun modellen bevonden zich steevast tussen het betaalbare middenklasse- en het topsegment in. Het gevolg is dat zowel Opel als Volkswagen de hete adem van de Zweden voelden, maar ook Audi en BMW. Enkele gedoodverfde concurrenten van de 440 waren de luxere uitvoeringen van de Peugeot 405, Mazda 626 en Opel Vectra. Tegelijk werd de 440 vanuit de premiumhoek bevochten door de basisversies van de BMW 3-serie en Mercedes-Benz 190-serie.